Có những lúc bạn tự hỏi không biết gen không alen là gì thì hãy ghé thăm trang web của chúng mình nhé. Bởi chúng mình không chỉ giải đáp cho bạn biết gen không alen là gì mà còn cho bạn biết nhiều thông tin khác nữa bạn à. Và chúng mình chắc rằng đó sẽ là những thông tin bổ ích, những thông tin thú vị mà bạn nên biết ấy.
Các gen không alen với nhau có đặc tính là
Nếu như bạn muốn có được đáp án cho câu hỏi các gen không alen với nhau có đặc tính là ấy thì bạn hãy đọc ngay bài viết dưới đây nhé. Với bài viết này bạn sẽ biết được những thông tin hữu ích để có được đáp án cho thắc mắc các gen không alen với nhau có đặc tính là ấy bạn à. Vì thế mà hãy đọc ngay để có thể có được đáp án như bạn mong muốn nhé.
A. Khơng cùng cặp NST tương đồng. B. Không ở cùng một NST.
C. Quy định hai tính trạng khác nhau. D. Có lôcut khác nhau.
77. Khi những gen alen lao lý một kiểu hình thì đây là trường hợp. A. Nhiều gen lao lý 1 tính trạng đa gen.
B. Một gen quy định một tính trạng đơn gen.
C. Một gen lao lý nhiều tính trạng gen đa hiệu
D. Nhiều gen quy định nhiều tính trạng
78. Theo quan niệm văn minh thì kiểu quan hệ rất đầy đủ hơn hết về vai trò của gen là. A.
Một gen pháp luật một tính trạng. B.
Một gen quy định một enzim hoặc một protein.
C. Một gen lao lý một chuỗi
Một gen lao lý một polipeptit hay một ARN.
79. Khi một tính trạng do 3 gen trở lên có alen với nhau cùng pháp luật thì được gọi là hiện tượng.
A. Đa alen. B. Đơn gen.
Gen alen là gì
Có phải bạn đang có nhiều câu hỏi, nhiều thắc mắc đúng không nào. Bạn muốn biết gen alen là gì ấy, bạn muốn biết làm sao để có thể hiểu rõ được thắc mắc gen alen là gì thì hãy đọc bài viết dưới đây bạn à. Bởi nó sẽ cho bạn biết được nhiều điều hay cũng như thú vị mà bạn đang mong chờ đó.
– Các alen trên cùng một locus gen có thể giống nhau và không giống nhau về loại alen trội hay lặn. Cũng tựa như như gen, alen gồm alen trội ký hiệu là A và alen lặn ký hiệu là a. Alen trội biểu lộ ra tính trạng khi ở dạng AA – đồng hợp trội, Aa – dị hợp. Alen lặn chỉ biểu lộ tính trạng khi ở dạng aa – đồng hợp lặn.
– Như vậy, nếu có 2 alen trong gen sẽ sinh ra 2 kiểu đồng hợp gen và 1 kiểu dị hợp gen. Tổng số là 3 kiểu gen và có 2 tính trạng khác nhau.
– Với hệ gen khổng lồ của sinh vật thì sẽ sống sót nhiều alen. Nếu trên nhiễm sắc thể của gen có n alen thì sẽ sinh ra tổng thể n(n+1)/2 tổng hợp gen gồm n kiểu đồng hợp gen, n(n-1)/2 kiểu dị hợp gen. Các tính trạng biểu lộ sẽ sở hữu được số lượng không giống nhau tùy vào tầm độ di truyền và sự ảnh hưởng tác động lẫn nhau giữa những alen và gen.
– Alen chính cơ sở cho hiện tượng kỳ lạ đa hình kiểu gen và tính trạng ở sinh vật. Nó đảm bảo cho việc tồn tại và thích nghi với môi trường tự nhiên xung quanh.
– Về các trường hợp alen trội và alen lặn trấn áp di truyền tính trạng, chúng ta hoàn toàn có thể xem thêm về thuyết di truyền với các định luật Menđen để làm rõ hơn.
Thế nào là tương tác gen không alen
Mọi điều trong cuộc sống này đều mang một giá trị khác nhau. Chính vì thế mà bạn cần biết được đâu là điều quan trọng đâu là không. Hãy để câu trả lời cho câu hỏi thế nào là tương tác gen không alen này khiến cho bạn hiểu điều đó nhé. Và bài đọc dưới đây chính là câu trả lời cho thắc mắc thế nào là tương tác gen không alen ấy bạn à.
Trong khoanh vùng phạm vi của Di truyền học cổ điển thì sự tương tác giữa 2 cặp a-len có lô-cut gen ở những nhiễm sắc thể không giống nhau có rất nhiều kiểu, là biến dạng của tỉ lệ 9:3:3:1, thường được gọi tắt theo tỉ lệ phân li ở F2 khi thực thi phép lai “kiểu Men-đen” như sau:[5]
Tương tác kiểu “9: 7″[sửa | sửa mã nguồn]
Tương tác kiểu “9: 6: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Ở loài bí Cucurbita pepo (hình 4) có ba dạng quả đã được nghiên cứu và điều tra là dạng quả tròn, quả dẹt và quả dài. Đã xác lập hình dạng do hai cặp gen phân li độc lập quy định: bí có kiểu gen chứa cả hai alen không giống nhau đều trội (A-B-) thì cho quả dẹt, chỉ có một loại alen trội (aaB- hoặc A-bb) thì cho quả tròn, còn thể đồng hợp lặn (aabb) thì cho quả dài. Phép lai giữa hai dòng quả tròn thuần chủng (P) sinh ra F1 toàn bí dẹt. Khi F1 tự thụ phấn cho sơ đồ lai là:
F1: AaBb × AaBb → F2: 9 dẹt (A-B-) + 6 tròn (aaB- + A-bb) + 1 dài (aabb).
Sơ đồ minh hoạ phép lai này ở hình 5. Có tác giả gọi đấy là hiệu suất cao tích góp (cumulative effect).
-
Hình 4: Quả bí dạng dẹt.
-
Hình 5: Sơ đồ lai 9:6:1 ở bí ngô Cucurbita pepo.
Tương tác kiểu “9: 3: 3: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Lúc sinh thời Ba-tê-sơn và Păn-nit còn điều tra và điều tra và nghiên cứu về sự việc việc di truyền hình dạng mào gà (năm 1906 – 1908) và thấy rằng ở những con gà cùng loài mà hai ông nghiên cứu, thì có 4 kiểu mào chính ở cả gà trống lẫn gà mái:
– Mào hình quả óc chó hay mồng chích (walnut), kiểu gen A-B-.
– Mào hình hoa hồng hay mồng chà (wyandotte), kiểu gen A-bb.
– Mào hình hạt đậu hay mồng dâu (brahma), kiểu gen aaB-.
– Mào đơn hoặc mào hình lược hay mồng lá (single comb), kiểu gen aabb.
Do đó “lai kiểu Men-đen” cho hiệu quả là: F1 = AaBb × AaBb → F2: 9 (A-B-) + 3 (A-bb) + 3 (aaB-) + 1 (aabb).
Tương tác kiểu “9: 3: 4″[sửa | sửa mã nguồn]
Chó Láp (Labrador Retrievers) là một nòi chó săn mồi gốc Canađa đã được nghiên cứu về sự di truyền màu lông ở Lever phân tử, có tương quan tới các thụ thể. Bộ lông của nòi này còn có 3 màu đó chính là nâu, vàng và đen (hình 6).
Phép lai theo sơ đồ cổ xưa là F1: AaBb × AaBb → F2: 9 đen (A-B-) + 3 vàng (A-bb) + 4 nâu (aa- -).
Như vậy, gen lặn này (b) đã làm cho gen kia dù trội (A) cũng không biểu hiện, nên gọi là át chế lặn (recessive epistasis).
Át chế trội kiểu “13: 3″[sửa | sửa mã nguồn]
Primula sinensis đã dịch ra tiếng Việt là cây hoa báo xuân (vì hoa thường nở đúng dịp Tết). Khá gần đây, các nhà nghiên cứu và điều tra phát hiện ra rằng màu cánh hoa xanh da trời (blue) của chi này cũng di truyền theo quy mô “13: 3” cổ điển nói trên. Màu xanh lơ (hình 7) do sắc tố man-vi-đin (malvidine) tạo ra. Sắc tố này là an-tô-xi-a-nin (anthocyanine) đã mê-tyl hóa, được hình thành nhờ xúc tác của một enzym được mã hóa bởi gen trội A, còn alen lặn a không tạo nên enzym. Nhưng sự sản xuất sắc tố này bị ngăn cản bởi gen trội B ở lôcut khác (xem hình 7). Nên phép lai AaBb × AaBb sinh thế hệ con phân li trung bình là 13/16 trắng (A-B- + aa- -) + 3 xanh (A-bb).[11]
Át chế trội kiểu “12: 3: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Một ví dụ cổ điển là một giống ngô có kiểu gen A- – – thì cho hạt đỏ, kiểu gen aaB- cho hạt vàng, còn aabb thì hạt không màu (trắng). Phép lai AaBb × AaBb → 12 đỏ (A- – -) + 3 vàng (aaB-) + 1 trắng (aabb).
Tương tác cộng gộp tăng dần “15: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 1908, nhà di truyền học Thụy Điển là Nilsson-Ehle đã công bố tác dụng “lai theo phong cách Men-đen” của ông trên giống lúa mì Kernel thông thường sẽ có hạt màu đỏ. Màu hạt của giống này được lao lý bởi hai lôcut phân li độc lập, mỗi lôcut có hai alen là A/a và B/b. Theo ông, cây nào có càng nhiều alen trội thì red color càng thẫm. Kết quả trung bình là 15 đỏ: 1 trắng, nhưng sắc đỏ không đều (đỏ thẫm, đỏ nhạt, hồng, hồng nhạt). Trong kiểu tương tác này, những gen trội có tác động trùng lặp nhau (duplicate action) mà ta đã dịch là tác động cộng gộp, trong số đó mỗi alen trội (A hoặc B) đều phải có năng lực tạo sắc tố đỏ xấp xỉ nhau, riêng những alen lặn không tạo nên sắc tố. Cơ chế sinh hóa của tương tác này được minh họa như sơ đồ ở hình 8.[12]
Tương tác cộng gộp đồng hiệu “15: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Cây Capsella bursa-pastoris L. (cỏ túi chăn cừu) có quả hình tam giác (như túi của người chăn cừu dùng thời xưa), kích thước khoảng 3 × 5 mm, nhưng cũng xuất hiện quả hình trứng được cho là di truyền theo kiểu hai lôcut cùng hiệu suất cao như nhau này. Trong cặp gen A/a và cặp gen B/b thì những gen trội đều lao lý hình tam giác, còn thể đồng hợp lặn thì cho hình trứng. Kết quả lai AaBb × AaBb → 15/16 quả tam giác: 1/16 quả hình trứng, không hề thấy hiện tượng kỳ lạ hình tam giác và kích cỡ quả tùy theo vào số gen trội, nghĩa là những gen không còn tác động cộng gộp như kiểu ở lúa mì Kernel.[13]
Quan hệ tương tác giữa hai cặp gen ở hai cặp NST tương đương không giống nhau cùng pháp luật một tính trạng có thể gặp nhiều kiểu. Các kiểu đã trình bày ở trên là thường gặp, thuộc quy mô “tương tác hai gen” (Digenic Epistatic Model) được tóm tắt ở bảng sau, những kiểu khác không trình bày trong bài báo này. Ở Digenic Epistatic Model, những kiểu tương tác đều được phân loại theo tỷ suất phân li kiểu hình ở đời con (F2) khi cho giao phối cặp bố mẹ (F1) đều là thể dị hợp kép với những gen trội là hoàn toàn, lai theo “kiểu Men-đen” là: AaBb × AaBb. Bởi vậy, tỷ suất phân li kiểu hình là biến dạng của tỷ lệ 9: 3: 3: 1 (xem bảng 2).
| Kiểu tương tác | Mô tả | Ghi chú |
| Bổ trợ 9:3:3:1 | Khi kiểu gen không còn gen trội này, thì gen trội kia bộc lộ tác động ảnh hưởng ảnh hưởng riêng; khi cả hai lôcut là trội (A-B-) hoặc đều lặn (aabb) thì chúng tương tác nhau pháp luật kiểu hình riêng. | 9 A-B- |
| Bổ trợ 9:6:1 | Hai gen trội A và B có tác động riêng (A-bb và aaB-); khi ở chung kiểu gen (A-B-) thì tương tác. Tuy nhiên, đồng hợp lặn aabb thì “che” tạo kiểu hình riêng. | 9 A-B- |
| Bổ trợ 9:7 | Hai cặp gen trội tương tác nhau; nhưng khi thiếu gen trội này thì gen trội kia không biểu hiện. | 9 A-B- |
| Át chế lặn 9:3:4 | Cặp alen lặn này “che” kiểu hình của alen trội kia. | 9 A-B- |
| Át chế trội 12:3:1 | Một gen trội này át gen trội kia, thể đồng hợp lặn có kiểu hình riêng. | 12 A- – – |
| Át chế trội 13:3 | Một gen trội này át gen trội kia, thể đồng hợp lặn không còn kiểu hình riêng. | 13 A— + aabb |
| Trội cộng gộp 15:1 | Một a-len trội sẽ tăng hiệu quả ở kiểu hình, hoặc một a-len trội gây bộc lộ tính trạng. | 15 A-B- + A-bb + aaB- |
Như vậy, tuy gọi là tương tác gen nghĩa là gen này ảnh hưởng ảnh hưởng tác động tới gen kia, nhưng thực ra thì “gen không tương tác trực tiếp với nhau, mà là loại sản phẩm của gen này tác động trực tiếp tới hoạt động của gen kia, hoặc thường là sản phẩm của gen tương tác trực tiếp hay gián tiếp với nhau” [1].
Tương tác gen alen là gì
Với bài viết dưới đây thì chắc chắn bạn sẽ biết được tương tác gen alen là gì ngay và luôn luôn ấy. Vì thế sao bạn lại còn chần chờ mà không ngay lập tức tìm đáp án cho thắc mắc tương tác gen alen là gì đi bạn. Hãy cho chúng mình cơ hội giúp bạn nhé.
Trong khoanh vùng phạm vi của Di truyền học cổ xưa thì sự tương tác giữa 2 cặp a-len có lô-cut gen ở những nhiễm sắc thể không giống nhau có không ít kiểu, là biến dạng của tỉ lệ 9:3:3:1, thường được gọi tắt theo tỉ lệ phân li ở F2 khi tiến hành phép lai “kiểu Men-đen” như sau:[5]
Tương tác kiểu “9: 7″[sửa | sửa mã nguồn]
Tương tác kiểu “9: 6: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Ở loài bí Cucurbita pepo (hình 4) có ba dạng quả đã được nghiên cứu và điều tra là dạng quả tròn, quả dẹt và quả dài. Đã xác lập hình dạng do hai cặp gen phân li độc lập quy định: bí có kiểu gen chứa cả hai alen không giống nhau đều trội (A-B-) thì cho quả dẹt, chỉ có một loại alen trội (aaB- hoặc A-bb) thì cho quả tròn, còn thể đồng hợp lặn (aabb) thì cho quả dài. Phép lai giữa hai dòng quả tròn thuần chủng (P) sinh ra F1 toàn bí dẹt. Khi F1 tự thụ phấn cho sơ đồ lai là:
F1: AaBb × AaBb → F2: 9 dẹt (A-B-) + 6 tròn (aaB- + A-bb) + 1 dài (aabb).
Sơ đồ minh hoạ phép lai này ở hình 5. Có tác giả gọi đấy là hiệu suất cao tích góp (cumulative effect).
-
Hình 4: Quả bí dạng dẹt.
-
Hình 5: Sơ đồ lai 9:6:1 ở bí ngô Cucurbita pepo.
Tương tác kiểu “9: 3: 3: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Lúc sinh thời Ba-tê-sơn và Păn-nit còn nghiên cứu và điều tra về sự việc di truyền hình dạng mào gà (năm 1906 – 1908) và thấy rằng ở những con gà cùng loài mà hai ông nghiên cứu, thì có 4 kiểu mào chính ở cả gà trống lẫn gà mái:
– Mào hình quả óc chó hay mồng chích (walnut), kiểu gen A-B-.
– Mào hình hoa hồng hay mồng chà (wyandotte), kiểu gen A-bb.
– Mào hình hạt đậu hay mồng dâu (brahma), kiểu gen aaB-.
– Mào đơn hoặc mào hình lược hay mồng lá (single comb), kiểu gen aabb.
Do đó “lai kiểu Men-đen” cho hiệu quả là: F1 = AaBb × AaBb → F2: 9 (A-B-) + 3 (A-bb) + 3 (aaB-) + 1 (aabb).
Tương tác kiểu “9: 3: 4″[sửa | sửa mã nguồn]
Chó Láp (Labrador Retrievers) là một nòi chó săn mồi gốc Canađa đã được nghiên cứu về sự di truyền màu lông ở Lever phân tử, có liên quan tới các thụ thể. Bộ lông của nòi này có 3 màu đó chính là nâu, vàng và đen (hình 6).
Phép lai theo sơ đồ vật thời cổ xưa điển là F1: AaBb × AaBb → F2: 9 đen (A-B-) + 3 vàng (A-bb) + 4 nâu (aa- -).
Như vậy, gen lặn này (b) đã khiến cho gen kia dù trội (A) cũng không biểu hiện, nên gọi là át chế lặn (recessive epistasis).
Át chế trội kiểu “13: 3″[sửa | sửa mã nguồn]
Primula sinensis đã dịch ra tiếng Việt là cây hoa báo xuân (vì hoa thường nở đúng dịp Tết). Khá gần đây, các nhà điều tra và nghiên cứu phát hiện ra rằng màu cánh hoa xanh da trời (blue) của chi này cũng di truyền theo mô hình “13: 3” cổ xưa nói trên. Màu xanh lơ (hình 7) do sắc tố man-vi-đin (malvidine) tạo ra. Sắc tố này là an-tô-xi-a-nin (anthocyanine) đã mê-tyl hóa, được hình thành nhờ xúc tác của một enzym được mã hóa bởi gen trội A, còn alen lặn a không tạo được enzym. Nhưng sự sản xuất sắc tố này bị ngăn cản bởi gen trội B ở lôcut khác (xem hình 7). Nên phép lai AaBb × AaBb sinh thế hệ con phân li trung bình là 13/16 trắng (A-B- + aa- -) + 3 xanh (A-bb).[11]
Át chế trội kiểu “12: 3: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Một ví dụ cổ điển là một giống ngô có kiểu gen A- – – thì cho hạt đỏ, kiểu gen aaB- cho hạt vàng, còn aabb thì hạt không màu (trắng). Phép lai AaBb × AaBb → 12 đỏ (A- – -) + 3 vàng (aaB-) + 1 trắng (aabb).
Tương tác cộng gộp tăng dần “15: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 1908, nhà di truyền học Thụy Điển là Nilsson-Ehle đã công bố hiệu quả “lai theo phong cách Men-đen” của ông trên giống lúa mì Kernel thường có hạt màu đỏ. Màu hạt của giống này được pháp luật bởi hai lôcut phân li độc lập, mỗi lôcut có hai alen là A/a và B/b. Theo ông, cây nào có càng nhiều alen trội thì red color càng thẫm. Kết quả trung bình là 15 đỏ: 1 trắng, nhưng sắc đỏ không đều (đỏ thẫm, đỏ nhạt, hồng, hồng nhạt). Trong kiểu tương tác này, những gen trội có tác động trùng lặp nhau (duplicate action) mà ta đã dịch là tác động cộng gộp, trong số đó mỗi alen trội (A hoặc B) đều sở hữu năng lực tạo sắc tố đỏ xê dịch nhau, riêng các alen lặn không tạo nên sắc tố. Cơ chế sinh hóa của tương tác này được minh họa như sơ đồ ở hình 8.[12]
Tương tác cộng gộp đồng hiệu “15: 1″[sửa | sửa mã nguồn]
Cây Capsella bursa-pastoris L. (cỏ túi chăn cừu) có quả hình tam giác (như túi của người chăn cừu dùng thời xưa), kích thước khoảng chừng 3 × 5 mm, nhưng cũng có quả hình trứng được cho là di truyền theo phong cách hai lôcut cùng hiệu suất cao như nhau này. Trong cặp gen A/a và cặp gen B/b thì những gen trội đều pháp luật hình tam giác, còn thể đồng hợp lặn thì cho hình trứng. Kết quả lai AaBb × AaBb → 15/16 quả tam giác: 1/16 quả hình trứng, không thấy hiện tượng kỳ lạ hình tam giác và kích cỡ quả nhờ vào vào số gen trội, nghĩa là những gen không có ảnh hưởng tác động cộng gộp như kiểu ở lúa mì Kernel.[13]
Quan hệ tương tác giữa hai cặp gen ở hai cặp NST tương đồng không giống nhau cùng pháp luật một tính trạng có thể gặp nhiều kiểu. Các kiểu đã trình diễn ở trên là thường gặp, thuộc quy mô “tương tác hai gen” (Digenic Epistatic Model) được tóm tắt ở bảng sau, những kiểu khác không trình bày trong bài báo này. Ở Digenic Epistatic Model, những kiểu tương tác đều được phân loại theo tỷ suất phân li kiểu hình ở đời con (F2) khi cho giao phối cặp cha mẹ (F1) đều là thể dị hợp kép với những gen trội là hoàn toàn, lai theo “kiểu Men-đen” là: AaBb × AaBb. Bởi vậy, tỷ suất phân li kiểu hình là biến dạng của tỷ lệ 9: 3: 3: 1 (xem bảng 2).
| Kiểu tương tác | Mô tả | Ghi chú |
| Bổ trợ 9:3:3:1 | Khi kiểu gen không có gen trội này, thì gen trội kia biểu hiện ảnh hưởng tác động ảnh hưởng riêng; khi cả hai lôcut là trội (A-B-) hoặc đều lặn (aabb) thì chúng tương tác nhau lao lý kiểu hình riêng. | 9 A-B- |
| Bổ trợ 9:6:1 | Hai gen trội A và B có tác động riêng (A-bb và aaB-); khi ở chung kiểu gen (A-B-) thì tương tác. Tuy nhiên, đồng hợp lặn aabb thì “che” tạo kiểu hình riêng. | 9 A-B- |
| Bổ trợ 9:7 | Hai cặp gen trội tương tác nhau; nhưng khi thiếu gen trội này thì gen trội kia không biểu hiện. | 9 A-B- |
| Át chế lặn 9:3:4 | Cặp alen lặn này “che” kiểu hình của alen trội kia. | 9 A-B- |
| Át chế trội 12:3:1 | Một gen trội này át gen trội kia, thể đồng hợp lặn có kiểu hình riêng. | 12 A- – – |
| Át chế trội 13:3 | Một gen trội này át gen trội kia, thể đồng hợp lặn không còn kiểu hình riêng. | 13 A— + aabb |
| Trội cộng gộp 15:1 | Một a-len trội sẽ tăng hiệu quả ở kiểu hình, hoặc một a-len trội gây biểu lộ tính trạng. | 15 A-B- + A-bb + aaB- |
Như vậy, tuy gọi là tương tác gen nghĩa là gen này ảnh hưởng tác động ảnh hưởng tới gen kia, nhưng thực ra thì “gen không tương tác trực tiếp với nhau, mà là loại mẫu sản phẩm của gen này tác động trực tiếp tới hoạt động giải trí của gen kia, hoặc thường là sản phẩm của gen tương tác trực tiếp hay gián tiếp với nhau” [1].
Cuộc sống này là những tháng năm đẹp đẽ. Bạn có thấy rằng sau khi biết được gen không alen là gì khiến cho bạn thấy cuộc đời này tươi đẹp hơn không? Bạn à, hãy luôn nỗ lực nhé, hãy luôn phấn đấu nhé. Tương lai của bạn như thế nào, nhiều niềm vui, tiếng cười hay nhiều hạnh phúc tất cả phụ thuộc vào bạn ấy. Hy vọng rằng bạn sẽ biết được nhiều điều hơn sau khi có được đáp án cho thắc mắc gen không alen là gì nhé.